Ken je dat? Je hoort van je cliënten dat ze getrouwd zijn. Je vraagt hoe ze dan getrouwd zijn. “Gewoon getrouwd!”, zeggen ze dan. Wat is nou gewoon getrouwd? Voor de meeste mensen betekent dit dat er geen huwelijkse voorwaarden zijn opgesteld. En daar begint de uitdaging.
Docent Bart Seegers
Allereerst wil je weten wanneer ze getrouwd zijn. Want op 1 januari jongstleden is er iets veranderd. Als je namelijk sinds 1 januari trouwt, en je niet kiest voor huwelijkse voorwaarden, dan trouw je in beperkte gemeenschap van goederen. In plaats van algehele gemeenschap van goederen. Want dat gold namelijk voor de huwelijken tot 1 januari 2018.
Hoe zit dat nou?
Voor de meeste net getrouwde koppels is het helemaal niet duidelijk dat er iets is veranderd.
Maar wat betekent het nou eigenlijk als je bent getrouwd in beperkte gemeenschap van goederen? Ik denk als je dit vraagt aan de gemiddelde Nederlander, dat je dan lang mag wachten op een antwoord. Sterker nog, voor de meeste net getrouwde koppels is het helemaal niet duidelijk dat er iets is veranderd. Ik sprak laatst Björn, een goede bekende van me, die kort geleden is getrouwd. Hij vertelde me dat hij voor het huwelijk een gesprek had gehad met de ambtenaar van de burgerlijke stand. En wat verbaasde me. De beperkte gemeenschap van goederen is toen helemaal niet besproken. Aan mij dus de schone taak om Björn te uit te leggen hoe de vork in de steel zit.
Beperkte of algehele gemeenschap van goederen?
Als de partners dus op termijn besluiten te scheiden, dan heeft de andere partner geen recht op de helft van de waarde van die goederen.
“Bij een beperkte gemeenschap”, zo begon ik, “is er alleen sprake van een gemeenschap van goederen tijdens de huwelijkse periode”. Dit betekent dat goederen die toebehoren aan één van de twee partners vóór het huwelijk ook van die ene partner blijven tijdens het huwelijk. Als de partners dus op termijn besluiten te scheiden, dan heeft de andere partner geen recht op de helft van de waarde van die goederen. Dit was voor 1 januari 2018 anders. Bij een huwelijk in algehele gemeenschap van goederen gaat in feite de helft van de waarde automatisch over op de andere partner. In principe. Er gelden natuurlijk ook uitzonderingen. En één van de uitzonderingen kwam meteen ter sprake.
Schenking van de ouders wel of niet in de gemeenschap?
Als Björn later mocht gaan scheiden, zouden ze het erg vervelend vinden, als zij er met de helft van het geld vandoor gaat
Björn vertelde me dat hij binnenkort een schenking van zijn ouders verwacht. Hij is al een tijdje op zoek naar een betaalbare woning. Dankzij deze schenking komt zijn droom nu uit. Alleen vroeg hij zich af of deze schenking alleen voor hem is, of dat zijn echtgenote recht heeft op de helft van het bedrag. De ouders van Björn kunnen namelijk niet goed met haar overweg. En als Björn later mocht gaan scheiden, zouden ze het erg vervelend vinden, als zij er met de helft van het geld vandoor gaat. Ik kon Björn geruststellen. Bij een huwelijk in beperkte gemeenschap van goederen worden schenkingen en erfenissen gezien als privévermogen van de ontvangende partner. Ze vallen dus niet in de gemeenschap.
“Maar stel nou”, vervolgt Björn, “dat mijn schoonouders geld willen schenken aan mijn echtgenote en dat zij het juist wél belangrijk vinden dat wij allebei recht hebben op dit geld, kan dat dan toch worden geregeld?” En weer kon ik Björn geruststellen. Ja, dit is ook mogelijk. In dit geval kunnen de schoonouders van Björn gebruik maken van de zogenaamde insluitingsclausule. Daarmee omzeilen ze dan de hoofdregel van de beperkte gemeenschap en wordt de schenking alsnog gemeenschappelijk vermogen.
Romantische verbintenis of een zakelijk overeenkomst?
Je kunt aan de ene kant trouwen zien als een romantische verbintenis tussen twee personen, maar eigenlijk is het een zakelijk overeenkomst tussen twee partners.
Ik zag al snel dat het Björn begon te duizelen. Het gesprek begon met gewoon trouwen en ineens verzeilden we in een gesprek over uitzonderingen en uitzonderingen op uitzonderingen. Gewoon trouwen is dus niet gewoon trouwen. Er komt toch behoorlijk wat bij kijken. En dit is maar het topje van de ijsberg. Je kunt aan de ene kant trouwen zien als een romantische verbintenis tussen twee personen, maar eigenlijk is het een zakelijk overeenkomst tussen twee partners. Als alles koek en ei is, is het huwelijk een mooi instituut. Maar als aan het samenzijn een einde komt, dan zie je ineens wat de gevolgen kunnen zijn van deze zakelijke overeenkomst. Denk daar niet te lichthartig over, maar laat je goed informeren door een expert. En dan bedoel ik niet alleen een juridisch expert. Ook een financieel expert kan enorm veel bijdragen tijdens de echtscheidingsprocedure. Want veel mensen zeggen dat ze gewoon getrouwd zijn, maar ik heb nog nooit iemand horen zeggen: “Ik ben gewoon gescheiden!”
Bart Seegers
Wil je je meer verdiepen in huwelijk en echtscheiding? Bekijk dan deze masterclass
