Driving home for Christmas! Dit liedje zal je vast bekend in de oren klinken. Vooral in deze tijd van het jaar. Lekker in je auto of in de trein. Door het drukke dagelijkse verkeer. Een momentje rust op weg naar huis. Thuis wacht de kerstboom, het gezin, de kat of de hond en het avondeten. Met een beetje pech mag je eerst nog boodschappen doen en dan koken. Maar dat geeft niets. Het vooruitzicht is goed. Lekker op de bank bij de kachel en genieten van je eigen stek in tijdens de koude kerstdagen.
Docent Bart Seegers
Rust of onrust?
Waarschijnlijk zijn mijn maandelijkse lasten een stuk lager, dan die van iemand die hier in de buurt een huis huurt.
Laatst dacht ik, toen ik weer in de volgende file stond na een volle werkdag, dat het toch een luxe is om een dak boven je hoofd te hebben. Sterker nog, om eigenaar te zijn van een warm huis. En dat tegen een betaalbare prijs. Waarschijnlijk zijn mijn maandelijkse lasten een stuk lager, dan die van iemand die hier in de buurt een huis huurt. Allemaal dankzij de (hypotheek)renteaftrek die we al jarenlang genieten. Maar toch is er al een tijdje wat gaande in de woningmarkt. Waar het huis aan de ene kant een gevoel van rust kan geven, wordt de onrust steeds groter. Is die onrust eigenlijk wel terecht?
Meeste belastingvoordeel
Wij mogen dus onze hypotheek aflosvrij houden. Althans, als wij de hypotheek willen oversluiten, dan kan het zomaar zijn, dat de bank ons alsnog verplicht een deel van de hypotheek af te lossen.
Vijftien jaar geleden sloten mijn vrouw en ik een spaarhypotheek bij onze bank. Ik kan me nog goed herinneren dat onze hypotheekadviseur een heel verhaal vertelde over de hypotheekrenteaftrek. We kregen te horen, dat we niets hoefden af te lossen tot het einde van de looptijd. De rente zou dan dertig jaar lang volledig aftrekbaar zijn. Hij adviseerde ons vooral niet te gaan aflossen, want dat zou ons het meeste belastingvoordeel opleveren.
Als ik nu terugkijk naar de afgelopen vijftien jaar, dan kom ik tot de conclusie dat van al die beloftes van onze hypotheekadviseur niet veel is uitgekomen. Sinds 1 januari 2013 wordt van de huizeneigenaar verwacht dat de hypotheek in dertig jaar wordt afgelost. Een beetje nuanceren is hier wel op zijn plaats.
Want gelukkig geldt deze verplichting niet voor huizeneigenaren die al voor deze datum een hypotheek hadden. Wij mogen dus onze hypotheek aflosvrij houden. Althans, als wij de hypotheek willen oversluiten, dan kan het zomaar zijn, dat de bank ons alsnog verplicht een deel van de hypotheek af te lossen. En dat kan behoorlijke gevolgen hebben voor onze maandlasten.
Renteaftrek gaat versneld plaatsvinden
Dankzij deze wijziging is de beoogde beperking al bereikt in 2023 in plaats van 2042. Sterker nog, het maximale belastingvoordeel is dan nog maar 37,05% in plaats van 38%.
Ook blijkt de opmerking over de aftrekbaarheid van de rente niet helemaal meer te kloppen. Sinds 2014 wordt de renteaftrek namelijk beperkt. Tot 2014 kon je namelijk een maximaal belastingvoordeel van 52% verwachten, als je een hoger inkomen had. Dit maximale voordeel wordt sinds 2014 ieder jaar met een half procent verlaagt. Totdat het maximale voordeel nog maar 38% is in 2042. Althans, dat werd ons medegedeeld door het vorige Kabinet. Want inmiddels is duidelijk geworden, dat de beperking van de renteaftrek versneld gaat plaatsvinden. Dit heeft alles te maken met de wijziging van de tarieven in box 1 van de inkomstenbelasting. Dankzij deze wijziging is de beoogde beperking al bereikt in 2023 in plaats van 2042. Sterker nog, het maximale belastingvoordeel is dan nog maar 37,05% in plaats van 38%.
En dit is nog maar het topje van de ijsberg. Er staan ons nog veel meer veranderingen te wachten. En mijn vermoeden zegt, dat deze veranderingen niet zo gunstig zullen uitpakken voor de huizeneigenaren. Hoewel politiek Den Haag jaren lang heeft verkondigd dat de hypotheekrenteaftrek heilig is, zien we steeds meer scheuren ontstaan in deze betonnen belofte. Aan de ene kant begrijp ik dat wel, want we hebben ons in het verleden wel heel erg rijk gerekend. We konden wel acht tot negen keer ons jaarlijkse inkomen lenen. Met alle risico’s van dien voor overkreditering. Maar het tempo waarmee de regels nu continu veranderen baart me meer zorgen. Ik houd in ieder geval de belastingwijzigingen goed in de gaten. En als er weer iets spannends gebeurt, kom ik daar op terug in één van mijn blogs.
Maar voordat het zover is, wil ik jullie fijne feestdagen toewensen en een gelukkig nieuwjaar. Met of zonder hypotheekrenteaftrek.
Bart Seegers
