De invloed van geldproblemen op psychische klachten (en andersom)

Geplaatst op

Jezelf afvragen of je de energierekening volgende maand wel kunt betalen, je zorgen maken bij de kassa of je wel genoeg saldo hebt voor je aankoop of schrikken van een blauwe envelop op de mat: je kunt je voorstellen dat financiële problemen en schulden stress kunnen veroorzaken. Maar daar hoeft het niet bij te blijven. Wat is de invloed van geldproblemen wat betreft psychische klachten? En in welke mate speelt psychologie een rol in het ontstaan van geldproblemen?

We vertellen je er meer over in dit artikel. Is dit een onderwerp waarin je geïnteresseerd bent en waar je je verder in zou willen specialiseren? Aan het einde van dit artikel lichten we een aantal masterclasses uit, waarmee je je verder kunt verdiepen in het onderwerp. Naast dat het volgen van deze masterclasses je in staat stelt om je cliënten nog beter te helpen, levert het je ook PE-punten op voor Kiwa, Horus, NVVBS en Wsnp. 

Geldzorgen en schulden ontstaan door een combinatie van psychologische aspecten. Zo hebben mensen die beschikken over minder zelfcontrole een hogere kans op problematische schulden. Ook mensen die hun kop in het zand steken in plaats van actief hun financiën beheren, zullen eerder in de problemen komen.

Een belangrijke factor die vaak over het hoofd wordt gezien bij het ontstaan van geldproblemen is stress. Natuurlijk zorgen geldproblemen voor stress, maar stress kan dit ook juist veroorzaken. Dat komt omdat stress veel mentale energie vergt, waar wij als mens geen ongelimiteerde bron van hebben. Mensen maken eerder fouten en worden minder oplettend, wanneer ze weinig energie hebben. Uit onderzoek blijkt zelfs dat schaarste en armoede zo’n groot deel van iemands gedachten innemen, dat dit leidt tot een IQ-daling van 13 punten. 

Stress zorgt er bovendien voor dat je meer handelt vanuit je emoties en reflexen. Het stresshormoon cortisol is hiervan de boosdoener. Doordat mensen met stress handelen vanuit hun emoties, handelen zij vaak vanuit wat op de korte termijn belangrijk is. Ze verliezen de lange termijn hierbij uit het oog, waardoor geldproblemen kunnen ontstaan.

Als sociaal-financieel hulpverlener is het belangrijk om met bovenstaande psychologische aspecten rekening te houden om een cliënt zo goed mogelijk te kunnen helpen. Net als psychische klachten die kunnen ontstaan door geldproblemen, waardoor iemand als het ware in een vicieuze cirkel terechtkomt.

Financiële problemen en psychische klachten hangen helaas samen met psychische klachten. Het hebben van deze problemen levert logischerwijs stress op. Maar daar blijft het niet bij: mensen blijken ook drie á vier keer vaker angst- en depressieklachten te ontwikkelen wanneer ze financiële problemen hebben, blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Centerdata, het Fonds Slachtofferhulp en Tranzo van Tilburg University. 

Deze somberheid kan onder andere ontstaan door een gevoel van uitzichtloosheid; ze zien niet in hoe de situatie zich op de lange termijn kan verbeteren. Ook kunnen mensen met geldproblemen zich eenzaam en onbegrepen voelen, omdat ze het gevoel hebben er niet met anderen over te kunnen praten. Er heerst immers nog veel schaamte rondom het onderwerp, zeker wanneer het lijkt alsof iedereen in je omgeving gewoon buiten de deur eet, nieuwe kleding koopt en op vakantie gaat.

Het komt ook voor dat mensen juist veel gaan kopen of verdovende middelen gaan gebruiken, om hun lage zelfbeeld te compenseren en zichzelf beter te laten voelen. Dit gevoel is echter van korte duur, want op de lange termijn werkt dit averechts bij financiële problemen.

Zou je je nog meer willen verdiepen in het verband tussen geld en psychologie? Learncare Academy heeft een groot aanbod aan masterclasses die geaccrediteerd zijn voor PE-punten. In dit artikel lichten we een aantal masterclasses uit die aansluiten bij dit onderwerp. 

  • Studieduur: 8 uur
  • Certificaat: PE certificaat
  • Prijs: € 449,00
  • Datum: 12 december 2024 (Utrecht)

Wat bepaalt of je nu wel of niet een aankoop doet? Welke psychologische processen vinden hierbij plaats? Deze kennis helpt je een cliënt nog beter te begeleiden. Pas als de cliënt zich bewust is van zijn bestedingsbedrag, kan hij hier immers aanpassingen in maken.

  • Studieduur: 6,5 uur
  • Certificaat: PE certificaat
  • Prijs: € 449,00
  • Datum: 15 november 2024 (virtueel)

In deze masterclass leer je wat stress eigenlijk is en wat de kenmerken en gevolgen van chronische stress zijn. Als sociaal financieel hulpverlener werk je soms (onbedoeld) mee aan het verhogen van het stressniveau van je cliënt. Op welke manier doe je dat? En nog belangrijker: hoe kan je de stress van je cliënt juist reduceren?

  • Studieduur: 6,5 uur
  • Certificaat: PE certificaat
  • Prijs: € 449,00
  • Datum: 8 november 2024 (Utrecht)

Onaangepast gedrag van de cliënt, als gevolg van sociaal psychische problematiek, vraagt om aangepaste benadering van de hulpverlener. In deze masterclass geven we praktische tips en vaardigheden die je kunt toepassen bij cliënten die een sociaal psychische problematiek hebben. We werken met de ‘evidence based’ methode van motiverende gespreksvoering.

  • Studieduur: 6,5 uur
  • Certificaat: PE certificaat
  • Prijs: € 449,00
  • Datum: 4 december 2024 (Utrecht)

Bij sommige cliënten is het lastiger om een gedragsverandering te realiseren. Hoe krijg je ook deze cliënten in beweging? En hoe ga je om met de emoties van deze cliënt? Dat leer je in deze masterclass over coachen en motiveren. We lichten deze masterclass uit omdat gedragsverandering ook zeker een belangrijk aspect is van de psychologie rondom geldproblemen.

Benieuwd naar het hele aanbod aan masterclasses? Bekijk hier alle trainingen, masterclasses en webinars voor PE-punten.